İçişleri Bakanlığı, son yıllarda hızla artan change araç dolandırıcılığına karşı geniş çaplı bir operasyon başlattı. Ankara merkezli yürütülen ve 10 ili kapsayan operasyonda 35 şüpheli yakalanırken, 10’u tutuklandı. 2025’in ilk dokuz ayında ise 407 kişi gözaltına alındı, bunlardan 160’ı tutuklandı. Bakanlık verilerine göre, 495 vatandaş change araç mağduru oldu.
Yetkililerin açıklamalarına göre, dolandırıcılar özellikle depremde zarar gören araçları kullanarak sahte kimlikli otomobiller üretip piyasaya sürdü. Bu araçların şase ve motor numaraları değiştirilerek yasal görünümlü satışlar yapıldığı tespit edildi. Osmaniye’de gerçekleştirilen operasyonda, bu yöntemle faaliyet gösteren ve “Change Oto” adlı ağı yöneten Y.Ç. isimli kişinin tutuklandığı bildirildi.
RS Oto Ekspertiz Genel Müdürü Erkan Çalışkan, vatandaşların bu tür dolandırıcılıklardan korunması için önemli uyarılarda bulundu.
“Bir aracın şasi, motor numarası veya ruhsat kimliğinin başka bir araca geçirilmesiyle ‘kimliği değiştirilmiş’ araçlar oluşuyor. Bu araçlar çalıntı, pert ya da tamiri ekonomik olmayan araçların bilgileriyle yeniden trafiğe çıkarılıyor,” dedi.
Change Araç Olduğu Nasıl Anlaşılır?
Change araçları vatandaşların doğrudan tespit etmesi oldukça zor. Çalışkan’a göre, güvenilir ekspertiz firmaları bu noktada büyük önem taşıyor:
“Ekspertiz firmaları sadece aracın fiziki şase numarasını değil, aracın beyninde (kontrol ünitesinde) kayıtlı olan numarayı da kontrol etmeli. Bu sayede kimlik değişikliği yapılmış araçlar tespit edilebilir.”
Ancak bu yöntem bile tek başına yeterli değil. Uzmanlar, ekspertiz sürecinde araç üzerindeki parçaların üretim tarihleri gibi detayların da incelenmesi gerektiğini belirtiyor. Örneğin, ruhsatta 2014 model yazan bir araçta 2013 üretimi parçalar bulunuyorsa bu durum şüphe uyandırmalı.
Change Araç Satın Alındığında Ne Olur?
Bir vatandaş change araç satın aldığında, yalnızca maddi değil hukuki olarak da ciddi sorunlar yaşayabiliyor.
Çalışkan bu konuda şöyle uyarıyor:
“Change araç tespit edildiğinde, aracın tüm satış geçmişi araştırılır. Hangi aşamada kimlik değiştirildiği tespit edilirse, o kişi para cezası ve hapis cezası ile karşılaşabilir.”
Nasıl Korunmalı?
- Araç almadan önce yetkili ekspertiz firmalarında detaylı kontrol yaptırın.
- Sadece fiziki şase numarasına değil, araç beynindeki kayıtlı numaralara da baktırın.
- Tarihi uyuşmayan parça değişimleri konusunda dikkatli olun.
- Aracı TRAMER sorgusu ve Emniyet Genel Müdürlüğü araç kayıt sistemi üzerinden kontrol edin.
Teknolojik Çözümler Yolda mı?
Erkan Çalışkan’a göre, change araç sorununu tamamen ortadan kaldırmak için devlet, üretici ve distribütörlerin iş birliği gerekiyor.
“Blokzincir tabanlı kimlikleme sistemleri veya dijital araç pasaportlarıyla her aracın geçmişi kayıt altına alınabilir. Ancak bu, geniş kapsamlı bir yasal düzenleme gerektiriyor.”
Güven Sarsılıyor
Change araç vakaları, ikinci el araç piyasasında ciddi bir güven krizine neden oluyor. Çalışkan, “Bu durum alıcıların tedirginliğini artırıyor, dolayısıyla piyasanın genel güvenilirliği zedeleniyor,” ifadelerini kullandı.
Leave a Reply